
Het R-model
De afgelopen 4 blogs heb ik geschreven over minder kopen, anders kopen en repareren. De 4 Engelse termen zijn Refuse, Reduce, Repair en Remanufacture. Dit is natuurlijk geen toeval. Ze zijn verbonden aan een methode om zo duurzaam mogelijk te ondernemen. Het R-model.
Het R-model is afgeleid van de ladder van Lansink, bedacht door de Nederlandse politicus Lansink, en dateert al van 1979. Het model start vanuit de meest duurzame optie en heeft daarna een volgorde van meest duurzaam naar minst duurzaam. Het zal je misschien verbazen dat recycling één van de minst duurzame opties is. Het model ziet er als volgt uit:
In de circulaire economie gaat het erom dat de waarde van een product zo lang mogelijk behouden blijft en (in een ideale situatie) nooit verdwijnt. Het R-Model helpt daarbij om keuzes te maken.
Belangrijk is om bij het R-Model te bedenken dat de duurzaamste optie enkel afgewogen kan worden indien dit geen andere bedrijfsbelangen schaadt. (Bijvoorbeeld als geen aankoop de meest duurzame optie is want dan hoeft het ook niet geproduceerd te worden. Maar niet aanschaffen betekent niet dat ze niet nodig zijn. Duurzaamheid moet dus altijd wel in verhouding tot de reële vraag worden afgewogen).
Wat betekent dit in de praktijk? Een bedrijf met 100 medewerkers heeft makkelijk 80 desktops, 50 laptops, 120 telefoons. Deze getallen klinken misschien vreemd, maar dat zijn ze niet. Nog te vaak worden er nieuwe producten aangeschaft, zonder dat de oude afgeschreven zijn. Je kan in dit geval dus stellen dat je 250 apparaten hebt op 100 medewerkers. Als je er vanuit gaat dat iedereen in je bedrijf 1 computer en 1 telefoon nodig heeft dan zou je aan 200 apparaten genoeg kunnen hebben.
In een volgende vervangingsronde is een goede inventarisatie van de behoefte dus heel belangrijk. Daarmee vul je direct het ‘refuse’-deel van duurzaamheid in. Merk je vervolgens ook nog dat lang niet elke computer noodzakelijk is, omdat mensen wellicht een werkplek kunnen delen (voor 2 parttimers) dan ben je bezig met ‘reduce’. Een goede inventarisatie van je bestaande voorraad geeft je invulling aan re-use. Zo ga je de rij af, van boven naar beneden en maak je stap voor stap duurzame keuzes.
Natuurlijk klinkt dit makkelijker dan het in de praktijk is. Je IT-manager zal wellicht een andere mening hebben en het voelt voor sommige medewerkers wellicht als een ‘downgrade’, maar met het goede verhaal, de goede basis en de juiste adviezen van een duurzame IT-partner kan je duurzaamheid doorvoeren in je bedrijfsvoering op IT-gebied.
Belangrijk is wel om er nog even bij te vertellen dat duurzame keuzes vaak ook financieel heel aantrekkelijke keuzes zijn, want niet aanschaffen en minder aanschaffen, dat merk je direct op je balans.
Wij kennen de producten, wij kennen de kansen en wij zijn al geruime tijd bezig met het verduurzamen van IT. Ook de bezwaren van medewerkers snappen wij. Wij helpen je graag met de inventarisatie, het verhaal, de duurzame insteek en het ondersteunen in jouw keuzes. Samen maken we IT een heel stuk duurzamer!
Danny Verdonk
Duurzaamheidscoach voor EuroSys